Utancı bırakmadan önce onu tanımalı, adını koymalı, günışığına çıkarmalısınız. Utancı bir sır olarak sakladığınızda sizin üzerinizde hâkimiyet kurar. Cinsel istismarın sizin hatanız olduğunu düşündüğünüz için henüz başkalarına söylemeye çok utanıyor olabilirsiniz. Ya da utancınızın gerçek nedenlerine bakma zamanını kendinize tanımadınız. Fakat utandığınızı kabul etmek, utancın, üzerinizdeki gücünü alaşağı etmenin ilk adımıdır.
Aşağıdaki alıştırma iki bölümden oluşuyor. İlki size kendinizi suçlamanızı düşündürten nedenleri tanımlamanızı soruyor, ikincisi ise bu nedenleri atlatmak için bilgi toplamanızı istiyor. Birinci bölümdeki cevaplarınız yoğun utanç ve kendinden nefret duygularını ortaya çıkarabilir. İkinci bölümde bu duygulara karşı daha olumlu onaylamalarla doldurmanız çok önemlidir. İki bölümü de aynı anda yapmaya çalışın.
Gizli utancı
tanımlamak
Aşağıdaki cümleleri tamamlayın. Çekinmeyin veya cevaplarınızı sansürlemeyin. Aklınıza gelen ilk şeyi yazın. (size uyan örnekleri kullanmaktan çekinmeyin).
Örnekler:
A.Hatalıydım çünkü - daha fazlası için tekrar gittim. Sırt masajı isteyen bendim.
B. Hatalıydım çünkü – orgazm oldum. Tecavüzü istemiş olmalıyım.
C. Hatalıydım çünkü – hiç hayır demedim.
D. Hatalıydım çünkü - ağabeyimdi. Benden sadece bir yaş büyüktü.
E. Hatalıydım çünkü – babam fahişenin teki olduğumu söyledi. Benim istediğimi söyledi.
F. (erkekler için) Hatalıydım çünkü – ereksiyon oldum. İstemiş olmalıyım
1 Hatalıydım çünkü ____________________________________
2. Hatalıydım çünkü ____________________________________
3 Hatalıydım çünkü ____________________________________
4. Hatalıydım çünkü ____________________________________
5. Hatalıydım çünkü ____________________________________
6. Hatalıydım çünkü ____________________________________
Utancın
yerini gerçekle yer değiştirmek
Cinsel istismarın sizin hatanız olmadığını söylemeye hazır kişi size destek olmak isteyen kişidir. Size destek olmak isteyen kişi neden sizin suçunuz olmadığını söyleyen kişidir. Neden suçlanamayacağınızı anlamaya başlarsanız bu anlayış şimdiye kadar taşıdığınız yanlış inanışlara sızacak ve onların yerini alacaktır. Utanç duygunuz yavaşça azalacak ve içten içe suçlanması gerekenin siz olmadığınızı anlayacaksınız.
“Hatalıydım çünkü” bölümüne yazdığınız cevaplarınıza bakın. Her nedene uygun (aşağıdaki örneklere bakabilirsiniz) yanlış olduğunu kanıtlayan bir cümle yazın. Aklınıza hiçbir şey gelmiyorsa diğer hayatta kalanlarla konuşun. Terapistinizden size açıklamasını isteyin. Eğer bir terapistiniz yoksa iyi bir danışmanın size ne söylemesi gerektiğini düşünün. Bu bir araştırma. Kendinizi suçlamanızın nedenlerinin aksini iddia eden gerçekleri ve bilgileri bulmak sizin işiniz.
Araştırmanızı bitirdiğinizde nedenleri yazın. Başlangıçta bunlara inanmıyorsanız da yazın. Gerçekleri kâğıda geçirmek yanlış bir inanışı doğrusuyla değiştirmenin ilk adımıdır.
Örnekler:
A. Hatam değildi
çünkü – çocukların sevgi ve ilgiye ihtiyacı vardır. Dedemle seks yapmak bana
sunulan tek dokunma yoluydu. Bu yüzden tekrar yaptım.
B. Hatam değildi çünkü – vücudum karşılık verdi. Vücudum
yapması gerekeni yaptı. Benim suçum değildi.
C. Hatam değildi çünkü – asla hayır demem öğretilmedi. Ailemden
hiç kimse bana sınır çizmenin veya hayır demenin sorun olmayacağını öğretmedi.
D. Hatam değildi çünkü – ağabeyim benden büyük ve güçlüydü.
Aile içinde ağırlığı vardı. Ona hayrandım ve onu mutlu etmek için her şeyi
yapardım. Sen on iki ve ağabeyin on üç olsa da aradaki bir yıl çok fark eder.
E. Hatam değildi çünkü – babam yanlış yaptı. Masum bir
çocuktum. Hastalıklı davranışını haklı çıkarmak için bana orospu diyordu.
F. (erkekler için) penisin dokunuşa karşılık vermesi beklenir. İstismarcım tarafından cinsel yönden uyarıldığım için ereksiyon oldum, istediğim için değil
F. (erkekler için) penisin dokunuşa karşılık vermesi beklenir. İstismarcım tarafından cinsel yönden uyarıldığım için ereksiyon oldum, istediğim için değil
1. Hatam değildi çünkü ____________________________________
2. Hatam değildi çünkü ____________________________________
3. Hatam değildi çünkü ____________________________________
4. Hatam değildi çünkü ____________________________________
5 Hatam değildi çünkü ____________________________________
6. Hatam değildi çünkü ____________________________________
Etkiler: Hayatımı nasıl etkiledi?
Aşağıda
sıralanan cümleler cinsel istismardan haytta kalanların deneyimledikleri ve
hissettikleridir. İstismarın insanlar
üzerinde farklı etkileri olduğundan dolayı bazı cümleler size uyarken bazıları da uymayacaktır.
Cevaplarınıza bakmak istismardan en çok etkilendiğiniz alanları gösterebilir.
Aşağıdaki
cümleleri okuyun ve her biri için ne kadar sıklıkla yaşadığınızı veya böyle
hissedip hissetmediğinizi işaretleyin (Her zaman, Genellikle, Bazen, Çok az,
Asla). Bir süredir şifa bulma sürecindeyseniz gelişme kaydettiğiniz alanlar
üzerine yoğunlaşın. Cevaplarınızın değişmesiyle gurur duymak için kendinize
izin verin. Sonra cevaplarınıza geri
dönün ve iyileştirilmesi ve dikkat edilmesi gereken alanlara bakın.
Özgüven
1. Kendimi
kirli hissediyorum, sanki bende yanlış bir şey varmış gibi.
2. Bazen
deli olduğumu düşünüyorum.
3. Utanıyorum.
4. Başkalarından
farklıyım.
5. Güçsüz
hissediyorum.
6. Beni
gerçekten tanısalardı, bırakırlardı.
7. Ölmek
istiyorum.
8. Kendimi
öldürmek istiyorum.
9. Kendimden
nefret ediyorum.
10.
Kendime bakmakta zorlanıyorum.
11. Mutlu
olmayı hak etmiyorum.
12. Sezgilerime
veya duygularıma güvenmiyorum.
13.
Sıklıkla sersem gibiyim.
14. Hedef
belirlemekte ve bu yönde ilerlemekte zorlanıyorum.
15. Başarıdan
korkuyorum
16. Benden
bir şey olmaz. Hiçbir işi doğru düzgün yapamıyorum.
17. İşi
içimdeki boşluk hissini kapatmak için kullanıyorum.
18. Mükemmelliyetçiyim.
19. Hayatım
hakkında bir sürü hikaye uyduruyorum.
20. Mağazalardan
çokça ıvır zıvır çaldım.
Duygularım
Duygularım
1. Hislerin
önemli olduğunu düşünmüyorum.
2. Genellikle
ne hissettiğimi bilmiyorum..
3. Bir
hissi diğerinden ayırt edemiyorum.
4. Bir
veya iki duyguyu tecrübe edebiliyorum.
5. Duygularımı
açıklamakta zorlanıyorum.
6. Kendimi
bırakarak ağlamayamıyorum.
7. Hep
ağlıyorum.
8. Çok
mutlu olduğum zaman kendimi iyi hissetmiyorum.
9. Herşey
sakin ve rahatken asabi oluyorum.
10. Çoğu
zaman öfkeli oluyorum.
11. Çok az
sinirlenirim. Öfke beni korkutuyor.
12. Çok
fazla bunalıyorum.
13. Çok
kabus görüyorum.
14. Panik
atağım var.
15. Kendimi
gerçekten rahat bıraksam duygularım kontrolden çıkacak.
16. Saldırganım.
17. Çok
saldırgan değilim ama olabileceğimden korkuyorum.
Vücudum
1. Her
zaman “bedenimin içinde” hissetmiyorum.
2. Sıklıkla
boşluğa dalıyorum.
3. Bedenim
uyuşuyor.
4. Bedenim
benden ayrı bir şeymiş gibi hissediyorum.
5. Bedenimin
gönderdiği sinyallere (açlık, yorgunluk, acı) pek dikkat etmiyorum.
6. Bedenimin
çirkin olduğunu düşünüyorum.
7. Bedenimi
saklıyorum.
8. Öğrenme
zorluğu çekiyorum. Büyürken öğrenme zorluğu yaşadım.
9. Kullanmam
gerektiğinden daha fazla uyuşturucu veya alkol kullanıyorum.
10. Sıklıkla
dürtüsel yemek yiyorum
11. Yemek
yemiyorum veya yiyip çıkarıyorum.
12. Kendimi
özellikle yaralıyorum. (kesiyorum, yakıyorum, kendimi yaralıyorum)
13. Cinsel
istismar bağlantılı olduğunu düşündüğüm hastalıklarım var.
14. Vücudumu
güçlendirmek için çok çalıştım böylece kendimi bir kurban gibi hissetmeyeceğim.
15. Ameliyat
veya diğer tıbbi süreçler sırasında cinsel istismarı gösteren sahneler görüyorum.
16. Diş
hekimine gitmekten korkuyorum. Ağzımın içinde
bir şeyler hissetmekten nefret ediyorum.
17. (Kadınlık
denyiminden gelenler) Jinekoloğa gitmekten korkuyorum.
Yakınlık
1. Sıklıkla
insanlardan farklı olduğumu hissediyorum, başka bir gezegenden gelmiş gibi.
2. Çoğu
ilişkim yürümüyor.
3. Çok
fazla arkadaşım yok.
4. Arkadaşlarımla
problemim yok ama sadece sevgilimle sorunlarım var.
5. Kesinlikle
yalnız bırakılması geren bir kişi olduğumu düşünüyorum.
6. Sevilmeyi
hak ettiğimi düşünmüyorum.
7. Sevginin/aşkın
ne olduğunu bilmiyorum.
8. İnsanlara
güvenmekte zorlanıyorum.
9. İnsanların
beni terkedeceğini düşünüyorum.
10. İnsanları
hep test ediyorum.
11. Birisine
bakıp büyütmek veya birisi tarafından bakılıp büyütülmek benim için çok zor.
12. Yakın
olduğum kişilere yapışıyorum. Yalnız kalmaktan korkuyorum.
13. Söz
vermekten/bağlılıktan (commitment) korkuyorum. İnsanlar yakınlaştıklarında
panikliyorum.
14. Hayır
demekte zorlanıyorum.
15. İlişkilerimde
insanlar beni kullanıyor.
16. Uygun
olmayan veya ulaşılamayacak insanlarla ilişkileniyorum.
17. Bana
saldıranı/istismar edeni hatırlatan kişilerle ilişki kuruyorum.
18. Sevgilimle
çok mücadele ediyorum.
19. Bazen
sevgilimin saldırganım/istismarcım olduğunu düşünüyorum.
20. Cinsel
istismar ilişkilerimde sorunlar yaratıyor.
Cinsellik
1. Seksten
kaçınıyorum. İçimden keşke seksle hiç uğraşmasam diyorum.
2. Yıllardır
seks yapmadım.
3. Seksin
gerçekten iğrenç olduğunu düşünüyorum.
4. Cinsel
haz almıyorum. Bunda bir sorun olduğunu düşünüyorum.
5. Seks
benim için haz alınan bir şey değil. Genellikle diğer insanları mutlu etmek
için seks yapıyorum.
6. İhtiyaçlarımın
büyük çoğunluğunu karşılamak için seksi kullanıyorum.
7. “Sekse
düşkün” olduğumu düşünüyorum.
8. Benim
için saldırı/tecavüz ve seks aynı şey.
9. Birisine
seks içermeyen yollarla yakın olamıyorum. Sadece tatmin edici değil.
10. Sıklıkla
istemediğim halde seksin peşinden gidiyorum.
11. Seks
en iyi olduğum konu.
12. Seks
için kendimi/bedenimi sattım.
13. Bana
saygı duymayan kişilerle seks yapıyorum.
14. Sekste
her şeyi kontrol etmek istiyorum.
15. Sevişirken
an’a odaklanmakta çok zorlanıyorum. Sevişirken çoğu zaman donakalıyorum.
16. Sevişirken
neden olduğunu bilmediğim korkunç, dehşetli hisler duyuyorum.
17. Sevişirken
sıklıkla uğradığım istismar görüntülerini görüyorum.
18. Cinsel
istismar hakkında konuşurken veya hakkında okurken cinsel yönden uyarılıyorum.
19. Şiddetli,
sadist fanteziler beni tahrik ediyor.
20. Cinselliğimden
utanıyorum.
21. Başkalarını
cinsel yönden istismar ettim.
Çocuklar ve ebeveynlik
1. Etrafımda
çocuklar varken kendimi beceriksiz ve rahatsız hissediyorum.
2. Çocuklara
karşı sevgimi göstermekte zorluk çekiyorum.
3. Çocuklarla
aramda sınır oluşturmakta zorluk çekiyorum.
4.. Kendi ihtiyaçlarımla
çocukların ihtiyaçlarını dengelemekte zorlanıyorum.
5. (Ebeveynler
için) bir ebeveyn olarak yetersiz olduğumu hissediyorum.
6. Bakımım
altındaki çocukları korumakta zorluk çekiyorum.
7. Çok
korumacı oluyorum.
8. Çocukları
başarıyla korudum.
9. İstismar
edeceğimden korkuyorum.
10. Çocukları
istismar ettim.
11. Çocuklarım
(başkaları tarafından) cinsel istismara uğradı.
Aile kökenim
1. Ailemle
ilişkilerim gergin.
2. Ailem
beni ret etti (veya ben ailemi ret ettim).
3. Ailemle
aramda sınır belirlemekte zorlanıyorum.
4. Ailemdeki
kişiler deneyim ve duygularımı yok sayıyorlar.
5. Ailem
etrafımdayken deli gibi oluyorum
6.
Ailemdeki kişlere karşı dürüst olamıyorum.
7. Uğradığım
istismar ailemde hala bir sır.
8. Ailemdeki
kişilerin kendilerine gelmelerini ve beni desteklemelerini bekliyorum.
Bu
listedeki cümleler size tanıdık geliyorsa şu an bunalmış hissedebilirsiniz. Bu
değerlendirmenin amacının sizi bunaltmak değil size bunları yaşamanızın bir
nedeni olduğunu göstermektir. Şifa bulması gereken yerlere işaret etmek için. Hayatınızı
ciddi bir şekilde değiştirmeniz mümkün, öyle ki 2 yıl sonraki cevaplarınız
bugünküleri zorlukla andırır.
1. Verdiğim
cevaplara bakınca, (…..) hissediyorum
2. En çok
(…..) alanlarında etkilenmişim.
3. En az
(…..) alanlarında etkilenmişim.
4. (…..)
cümlelerini kabul etmek en zoruydu.
5. (…..)
alanlarında değişimler yaşadığımı hissediyorum.
6. Büyük
gelişmeleri (….) alanlarında yaptım.
7. (…..)
alanlarınmı değiştirmekten umudumu kesitim
8. (…..)
değişim beni şaşırttı.
9. (…..)
öğrendim.
The Courage to Heal Workbook
kitabından parçadır – Laura Davis