Geriye dönüşler (flashbacks) - 1

Geriye dönüşler (flashbacks) nedir?

Cinsel şiddet biçimlerinden her hangi birini yaşamış olan birçok hayatta kalan, şimdi veya daha sonra geriye dönüş deneyimini yaşar. Geriye dönüşler; çok uzun süre bilinçaltında saklanmış, acı veren bir şeyi veya travmatik bir olayı geçici hatırlama durumudur. Geriye dönüş sırasında, tecavüzü, istismarı veya cinsel tacizin tüm yönlerini o an oluyormuş gibi hissedersiniz. Geriye dönüşlerin süreleri değişiklik gösterir, birkaç saniye de sürebilir, birkaç saat de.

Geriye dönüşler ne zaman olur?
Geriye dönüşlerin ne zaman olacağı veya olup olmayacağı kestirilemez. Tecavüz, istismar veya tacizi veya faili çağrıştıran herhangi bir şey tarafından tetiklenebilirler. Örneğin, aşağıdakilerden herhangi birini hissettiğinizde olabilir;

~ kuvvetsiz veya kırılgan
~ çaresiz veya güçsüz
~ yılgın veya yorgun

~ üzgün veya ağlamaklı
~ kızgın veya içerlemiş
~ utanmış veya mahcup

~ kaygılı veya endişeli
~ kapana kısılmış veya avlanmış
~ seks veya yakınlık
~ mutlu veya heyecanlı
~ sakin veya huzurlu

Bu listenin gösterdiği gibi, geriye dönüşler ne hissettiğinize bağlı olmadan olur. Listenin sizi bunaltmak gibi bir amacı yoktur, geriye dönüşler olduğunda milyonlarca farklı şey hissediyor olabilirsiniz. Birçok insan, aşağıdaki örneği geriye dönüş tetikleyicisi olarak alıntılamış:

Birisinin fiziksel görünüşü faili çağrıştırdığında, aşağıdakiler dahil;
~ kişisel özellikler
~ yüz özellikleri
~ davranışlar
~ ses

~ kıyafet
~ koku

~ dokunuş

Geriye dönüşler, herhangi bir zamanda tetiklenebilir ve herhangi bir yerdeyken olabilir. Geriye dönüş olduğunda, TV’de bir şey seyrediyor olabilirsiniz, bir şey okuyor olabilirsiniz, tiyatroda olabilirsiniz veya yemek yiyor olabilirsiniz.

Geriye dönüşler farklı şekillerde olur mu?
Evet, geriye dönüşler farklı biçimlerde ve birleşimlerde yaşanabilir; aşağıdakilerin bazılarını veya hepsini içerebilirler:

Görsel geriye dönüşler:
Yaşanmış tecavüzün veya istismarın filmini veya slayt gösterisini seyretmek gibi bir şeydir. Bunu, kafanızın içinde gerçekleşmesi şeklinde veya başka insanların da katıldığı sizin dışınızda bir şey olarak da yaşayabilirsiniz. Etrafınızdaki kişilerin, failin tecavüz/istismarda söylediği şeyleri söylemesi veya yaptığı şeyleri yapması sonucu olması çok olasıdır. Kendinizi tecavüz/istismar sahnesini veya çok küçük parçalarını yeniden yaşarken veya seyrederken bulabilirsiniz. Gördüğünüz görüntüler çok net olabileceği gibi, farklı zamanlarda aynı görüntüyü farklı açılardan görüyor olabilirsiniz. Örneğin, failin üzerinize geldiğini veya size dokunduğunu görüyor olabilirsiniz ve tecavüze/istismara uğradığınızdaki hisleri tekrar yaşıyor olabilirsiniz. Fail ve kendinizi aynı resimde görüyor olabilirsiniz, dışarıdan bakan birinin bakış açısıyla kendini görüyor olabilir ve hiçbir şey hissetmeyebilirsiniz.  

İşitsel geriye dönüşler:
Yaşadığınız tecavüz/istismarla bağlantılı konuşmalar veya sesler duymak olarak tarif edilir. Bu sesleri kafanızın içinde veya dışarıda, içinde bulunduğunuz odada duyabilirsiniz. Bu sesler net olabileceği gibi, bozulmuş da olabilir; yakından gelebileceği gibi uzaktan da gelebilir.

Duyumsal geriye dönüşler:
Tecavüz/istismarla bağlantılı bedensel algıları hissetmek olarak tarif edilir. Bu tür geriye dönüşler aşağıdakiler gibi olabilir:

~ Gerçekte yanınızda kimse olmadığı halde, bedeninizin herhangi bir yerine dokunuluyormuş gibi hissedebilirsiniz. Bu his; birinin kolunuza dokunması ile birinin üzerinize yattığı hissi arasında farklı derecelerde olabilir.

~ Bu deneyimin sertliğine bağlı olarak, kaygılı, korkmuş, zihni bulanmış hissedebilirsiniz veya size ne olduğunu anlamıyorsanız, imkânsız olsa da bilinçli olarak durdurmaya çalışıyorsanız delirmiş hissedebilirsiniz.

~ Geriye dönüşün bu tipinde, tecavüz/istismara uğradığınızdaki acıyı ve/veya fiziksel duyumları yeniden yaşayabilirsiniz.

~ Bu duyumları herhangi bir yerde yaşayabileceğiniz gibi, bedeninizin içinde de yaşıyor olabilirsiniz.

~ Geriye dönüşün bu tipi, ayrıca çok güçlü tat ve/veya kokuyu da içerebilir.